نوع مقاله : علمی

نویسنده

• مرتضی خسروشاهی

دانش آموخته دکتری تصوف و عرفان دانشگاه ادیان و مذاهب قم

چکیده

با دقت در آراء و‌اندیشه‌های فقها و محققان در می‌یابیم که استعمال لفظ در اکثر از یک معنی نه تنها امکان عقلی دارد بلکه در محاورات و ذوقیات نیز مورد استفاده قرار گرفته شده و واقع شده و این استعمالات نیز بر اساس غرضی عقلایی بوده است. حال جای این سؤال است که آیا سخن گفتن بر این اساس که می‌تواند نوعی ابهام در کلام گوینده ایجاد کند، می‌تواند با روح عمومی‌بودن و همگانی بودن کلام وحی سازگار باشد؟ و دوم اینکه آیا این گونه استعمالات در کلام وحی وارد شده است و اصولا چه غرض عقلایی بر این نوع استعمال می‌تواند بار شود؟ نوشته پیش رو بر این باور است که نه تنها این گونه استعمالات با همکانی بودن و خطاب عام داشتن قرآن منافات ندارد بلکه این نوع استعمالات اتفاق افتاده و با‌اندکی درنگ و تأمل در سِرّ بیان برخی حقائق قرآن کریم، آن هم به صورت رمزی در می‌یابیم که بالاترین غرض که می‌تواند سبب این گونه استعمالات باشد، این است که مخاطبین این کلام از اختلاف سطحی زیادی نسبت به یکدیگر و نیز نسبت به درک حقایق هستی دارند. به این بیان و با وجود غرض عقلائی گوینده بر این گونه استعمالات و نیز جواز استعمال لفظ در اکثر از یک معنی به لحاظ عقلی باید گفت که تأویل و بطون در قرآن خود مصداقی آشکار از استعمال لفظ در یک معنا است.

کلیدواژه‌ها

• تاویل
• لفظ
• باطن
• استعمال در اکثر از معنی
• اصول

عنوان مقاله [English]

Esoteric Interpretation in the Holy Qur'an and its relation to the use of the word in more than one meaning

نویسنده [English]

• Morteza Khosroshahi

Graduated from Sufism and Mysticism, Qom University of Religions and Schools

چکیده [English]

By paying close attention to the opinions and thoughts of jurists and scholars, we find that the use of the word in more than a sense is not only rationally possible but has also been used in conversations and interests, and these uses have been based on a rational purpose. Now the question arises as to whether such a speech, which contains a kind of ambiguity in the word of the speaker, is compatible with the generality and universality of the word of revelation or not? And second, whether such uses are included in the word of revelation? And in principle, what can be the rational purpose of this kind of use? The author believes that not only such uses do not contradict the similarity and general address of the Qur'an; rather, this kind of use has occurred and with a little reflection on the expression of some truths of the Holy Qur'an, especially in the form of a code, we find that the reason for such uses is that the audience or addressees of this text have a great deal of superficial differences with each other and also with their understanding of the facts of existence. In this regard, and despite the rational intention of the speaker on such uses, as well as the permission to use the word in more than a sense in terms of reason, it must be said that esoteric interpretation and the deep or esoteric meaning in the Qur'an itself is a clear example of using the word in one meaning.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Usage
• word
• esoteric interpretation
• deep/esoteric meaning
• principles
• Holy Qur'an