نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس

2 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه خلیج فارس

20.1001.1.26455714.1399.3.2.7.9

چکیده

سبک‌شناسی علمی است که با بررسی توصیف‌ها و تحلیل‌ها به جنبه‌های ادبی موجود در یک متن می‌رسد و معانی و مفاهیم یک متن ادبی را به طور واضح و روشن به خواننده انتقال می‌دهد. قرآن کریم، که یک معجزه الهی است، به عنوان یک متن ادبی به خصوص در سال‌های اخیر مورد توجه سبک‌شناسان قرار گرفته ‌است. این مقاله به دنبال آن است که با روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از دانش سبک‌شناسی، سوره نجم را در سه سطح آوایی و ترکیبی و بلاغی مورد بررسی قرار دهد تا از این طریق به جنبه‌های ادبی و معنایی سوره پی ببرد. در سوره نجم در سطح آوایی با به کار‌گیری سجع سبب آهنگین بودن سوره و جذب مخاطب به این سوره می‌شود. در سطح ترکیبی با به کار بردن جملاتی مانند تقدیم و تاخیر‌ها خط بطلانی بر روی باور‎‌ها و عقاید مشرکان می‌کشد. در سطح بلاغی نیز با به کار‌گیری اسلوب حصر مالکیت خداوند و اینکه همه چیز به اجازه خداوند است، اشاره می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Stylistic analysis of Surah An-Najm

نویسندگان [English]

  • HOSSEIN MOHTADI 1
  • zahra ranjbar 2

1 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Persian Gulf University

2 Master student of Persian Gulf University

چکیده [English]

Holy Quran, stylistics, phonetic level, compound level, rhetorical level
Stylistics is a science that, by examining descriptions and analyzes, reaches the literary aspects of a text and conveys the meanings and concepts of a literary text clearly to the reader. The Holy Quran, which is a divine miracle, has come to the attention of stylists as a literary text, especially in recent years. This article seeks to study Surah An-Najm in three levels of phonetics, composition, and rhetoric using a descriptive-analytical method and using the knowledge of stylistics in order to understand the literary and semantic aspects of the Surah. In Surah An-Najm, at the phonetic level, by using rhyme, it causes the surah to be melodic and attracts the audience to this surah. At the compound level, he draws a line at the pagans' beliefs and beliefs by using phrases such as offerings and delays. At the rhetorical level, he uses the method of limiting God's ownership and that everything is by God's permission.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holy Quran
  • stylistics
  • phonetic level
  • compound level
  • rhetorical level
-        قرآن کریم
-      ابن عاشور، محمد بن طاهر (بی‌تا): «التحریر والتنویر»، بیروت: مؤسسه التاریخ.
-      ابن الحاجب، عثمان بن عمر (1431هـ): «الکافیة فی علم النحو»، قاهره: مکتبة الآداب.
-      التفتازانی، سعد‌الدین (1416هـ): «مختصر‌المعانی»، دار‌الفکر، چاپ دوم.
-      جمعه، عدنان عبد الکریم (2008م): «اللغة فی الدرس البلاغی»، لندن: دار السیاب، چاپ اول.
-      خلیل، محمد ابراهیم (2014م): «مدخل لدراسة الشعر العربی الحدیث»، عمّان: دار المسیرة للنشر و التوزیع و الطباع، الطبعة السادسة.
-      دیانتی، محمد (1375): «پیش درآمدی بر سبک‌شناسی قرآن»، نشریه علوم و معارف قرآنی، شماره2، صص 117 - 135.
-      الرافعی، مصطفی صادق (1997م): «اعجاز القرآن و البلاغة النبویة»، القاهره: دار المنار، چاپ اول.
-      زجاج، ابراهیم بن السری (1998م): «اعراب القرآن»، بیروت: عالم الکتاب.
-      زمشخری، ابوالقاسم محمود بن عمر (1993م): «المفصل فی صنعة الاعراب»، بیروت: مکتبة الهلال.
-      سیبویه، ابوعمرو بن عثمان (1998م): تصحیح: عبد السلام محمد هارون، قاهره: مکتبة الخانجی.
-      سیوطی، جلال‌الدین (1421هـ): «الاتقان فی علوم القرآن»، بیروت: دار‌الکتاب العربی.
-      شاذلی، سید بن قطب بن ابراهیم (1412هـ): «فی ظلال القرآن»، بیروت: دار الشروق.
-      طباطبایی، سیدمحمد‌حسین (1374): «المیزان فی تفسیر القرآن»، ترجمه موسوی همدانی سید محمد باقر، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
-      طبرسی، فضل بن حسن (1360): «تفسیر مجمع البیان»، ترجمه حسین نوری همدانی، تهران: فراهانی.
-      العاکوب، عیسی‌علی؛ الشتیوی، علی‌سعد (1993م): «الکافی فی علوم البلاغه العربیه»، المعانی البیان و البدیع، جامعه المفتوحه.
-      علی الصغیر، محمد حسین (2000م): «الصوت اللغوی فی القرآن»، بیروت: دار المؤرخ العربی.
-      عبد المطلب، محمد (1994م): «البلاغة و الاسلوبیة»، لبنان، بیروت: مکتبة لبنان ناشرون، الطبعة الاولی.
-      غیاثی، محمد‌تقی (1373): «سیر تحول سبک‌شناسی»، فصلنامه پژوهش ادبیات معاصر جهان، ش1.
-      فتوحی، محمود (1391): «سبک‌شناسی قرآن کریم»، ترجمه پرویز آزادی، تهران: انتشارات سخن.
-      فضل، صلاح (1998م): «علم الاسلوب مبادئه و اجراءاته»، قاهره دار الشروق، الطبعة الاولی.
-      الکواز، محمد‌کریم (1386): «سبک‌شناسی اعجاز بلاغی قرآن»، ترجمه سید‌حسین سیدی، تهران: انتشارات سخن.
-      محبتی، مهدی (1380): «بدیع نو (هنر ساخت و آرایش سخن)»، تهران: سخن.
-      محمدی، حمید (1389): «آشنایی با علوم بلاغی»، قم: انتشارات دارالعلم.
-      مکارم شیرازی، ناصر (1387): «تفسیر نمونه»، تهران: دار المکتبة الاسلامیة، چاپ 36.
-      موسی، حسین‌یوسف (1410هـ): «الإفصاح فی فقه اللغه»، قم: مکتب الإعلام الإسلامی، چاپ چهارم.
-      المیدانی، عبد‌الرحمن‌ حسن (1996م): «البلاغه العربیه أسسها و علومها و فنونها»، دمشق: دار‌القلم، چاپ چهارم.
-      نصیریان، ید‌الله (1386): «علوم بلاغت و اعجاز قرآن»، تهران: انتشارات سمت.
-      وحیدیان‌کامیار، تقی(1390): «بدیع از دیدگاه زیبا‌شناسی»، تهران: سمت.
-      هاشمی، احمد (1389): «جواهر البلاغة»، ترجمه و شرح حسن عرفان، قم: نشر بلاغت، چاپ 11.
-      یار محمدی، لطف الله (1364ش): «درآمدی بر آوا‌شناسی»، تهران: نشر دانشگاهی.