نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی،دانشگاه صنعتی شیراز، شیراز، ایران

2 سطح ۳ ،فلسفه و کلام اسلامی،.حوزه علمیه قم. ، قم، ایران

3 استاد ،گروه قرآن و حدیث، دانشگاه قم، قم، ایران،

1022034/sshq.2023.385238.1273

چکیده

از مهم‌ترین ملاک‌های جدی در اعتبارسنجی یک دیدگاه، مطالعه انتقادی نمود‌های معرفتی بیرونی و بازکاوی مبانی، شالوده‌ها و زیرساخت‌های بنیادین فکری آن است. مبنای زبان‌شناختی یکی از مبانی بنیادی، مهم و سزامند کاوش در حوزه حیرت‌آفرین انگاری زبان قرآن است. این نوشتار می‌کوشد با کاربست ملاحظات دقیق عقلی، مبنای یادشده را مورد تحلیل انتقادی قرار دهد و بدین‌طریق سستی دیدگاه حیرت‌آفرینی زبان قرآن را به اثبات بنشیند. روش پژوهش این مقاله اسنادی و تحلیلی است و یافته‌های تحقیق حاکی از این‌ست که مبنای زبان‌شناختی دیدگاه حیرت‌آفرینی زبان قرآن دچار چالش‌های جدی بسیاری است. به‌عنوان نمونه نخست از حیث تبارشناسی با هرمنوتیک فلسفی هم‌آوایی دارد. دوم از لحاظ معناشناسی نگرشی مفاهمه‌ناپذیر قلمداد می‌شود. سوم از نظر روش‌شناسی برخوردار از منطق نسبی‌گرایی در تفسیر و چالش‌‌مندی نفی معنای گوهری متن است. چهارم اشکال روایی تحمیل‌گری و تحریف در تفسیر را فراروی خود می‌بیند. بنابراین دیدگاه حیرت‌آفرینی زبان قرآن به‌معنای فهم‌ناپذیری و بی‌قراری معنایی آن، مبتنی بر مبنایی معیوب تولید شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A critical analysis of the linguistic basis of the astonishing view of the language of the Qur'an with an emphasis on the opinions of Soroush and Mojtahadshabastri.

نویسندگان [English]

  • mahdi mahdavi aela 1
  • alireza khatam 2
  • ahmadali naseh 3

1 Assistant Professor of Theology and Islamic Education Department- Shiraz University of Technology- Iran

2 . level 3 of Islamic philosophy and theology. Qom, Iran,

3 professor of the Qur'an and Hadith Department of Qom University, Iran

چکیده [English]

One of the most important serious criteria in the validation of a point of view is the critical study of external epistemic manifestations and the re-examination of its foundations, foundations and fundamental intellectual infrastructures. Linguistic basis is one of the fundamental, important and worthy bases of exploration in the astonishing field of Qur'anic language. This article tries to critically analyze the above-mentioned basis by applying careful intellectual considerations, and thus prove the weakness of the surprising view of the language of the Qur'an. The research method of this article is documentary and analytical, and the findings of the research indicate that the linguistic basis of the astonishing view of the language of the Qur'an has many serious challenges.

As the first example, in terms of genealogy, it is consistent with philosophical hermeneutics. The second is considered an incomprehensible attitude in terms of semantics. Third, in terms of methodology, it has the logic of relativism in interpretation and the challenge of negating the essential meaning of the text. Fourth, he sees the narrative forms of imposition and distortion in the interpretation. Therefore, because the astonishing view of the language of the Qur'an is based on a flawed basis, the pattern of the incomprehensible language of the Qur'an and its semantic restlessness is inaudible.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Linguistic basis
  • modernists
  • silence
  • astonishing
  • the language of the Qur'an
  • انوری، حسن (1387). «فرهنگ بزرگ سخن». تهران: سخن.
  • پالمر، ریچارد (1377). «علم هرمنوتیک»، ترجمۀ محمدسعید حنایی کاشانی. تهران: هرمس.
  • جمعی از نویسندگان (1415ق). «شرح المصطلحات الکلامیه». مشهد: آستان قدس رضوی.
  • جوادی­آملی، عبدالله (1386). «شریعت در آینه معرفت». قم: اسراء.
  • حسین­زاده، محمد (1383ش). «درآمدی بر معرفت­شناسی و مبانی معرفت دینی». قم: موسسۀ آموزشیـ پژوهشی امام خمینی.
  • ربانی گلپایگانی، علی (1383). «هرمنوتیک و منطق فهم دین». قم: مرکز مدیریت حوزۀ علمیه.
  • ................................ (1378). «معرفت دینی از منظر معرفت­شناسی». تهران: دانش و اندیشه معاصر.
  • ................................  (1398). «علم هرمنوتیک». قم: رائد.
  • رفیق العجم (2004م) «موسوعه مصطلحات ابن خلدون و الشریف علی محمد الجرجانی». بیروت: لبنان ناشرون.
  • سروش، عبدالکریم (1371). «قبض و بسط تئوریک شریعت». تهران: موسسۀ فرهنگی صراط.
  • ............................... (1373). «فربه­تر از ایدئولوژی». تهران: موسسۀ فرهنگی صراط.
  • ............................... (1377). «صراط­های مستقیم». تهران: موسسۀ فرهنگی صراط.
  • ............................... (1379). «بسط تجربه نبوی». تهران: موسسۀ فرهنگی صراط.
  • سعیدی­روشن، محمدباقر. (1391). «زبان قرآن و مسائل آن». قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  • طباطبایی، محمدحسین (1417ق). «المیزان فی تفسیر القرآن». قم: نشر اسلامی.
  • عرب­صالحی، محمد (1389). «فهم در دام تاریخی­نگری گادامر و تاریخ­مندی فهم». تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  • کوزنزهوی، دیوید (1385). «حلقۀ انتقادی (ادبیات، تاریخ و هرمنوتیک فلسفی)»، ترجمۀ مراد فرهادپور. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
  • لاریجانی، صادق (1370). «معرفت دینی». تهران: مرکز ترجمه و نشر کتاب.
  • مجتهد شبستری، محمد (1375). «هرمنوتیک، کتاب و سنت). تهران: طرح نو.
  • .................................... (1379). «نقدی بر قرائت رسمی از دین». تهران: طرح نو.
  • .................................... (1383). «تأملاتی در قرائت رسمی از دین». تهران: طرح نو.
  • محمدباقر صدر (1410ق). «دروس فی علم الاصول». بیروت: دارالتعارف المطبوعات.
  • نصری، عبدالله (1390). «راز متن (هرمنوتیک، قرائت­پذیری متن و منطق فهم دین». تهران: سروش.
  • واعظی، احمد (1380). «درآمدی بر هرمنوتیک». تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  • واینس­هایمر، جوئل (1381). «هرمنوتیک فلسفی و نقد ادبی»، ترجمۀ مسعود علیا. تهران: ققنوس